Patiënt schat voor- en nadelen ingreep niet juist in
De meeste patiënten overschatten de voordelen van medische ingrepen en onderschatten de nadelen, wat een weloverwogen besluit in de weg staat. ‘Te optimistische verwachtingen dragen ongetwijfeld bij aan het groeiende probleem van overdiagnose en overbehandeling’, aldus Tammy Hoffmann en Chris Del Mar van Bond University (Queensland, Australië) in JAMA Internal Medicine
(2014; epub
).
De auteurs zochten in 4 databases naar studies – gepubliceerd tot juli 2013 – rond verwachtingen van patiënten over de kosten en baten van behandelingen, tests en screenings. Zij includeerden 36 artikelen (35 studies) waarin 27.323 patiënten voor- en nadelen kwantitatief schatten.
32 studies bepaalden de verwachte voordelen en 21 studies vergeleken antwoorden van deelnemers met inschattingen van de studieauteurs. ‘De meerderheid (≥ 50%) van de deelnemers overschatte de voordelen op 22 (65%) van de 34 bestudeerde uitkomstmaten waarvan overschattingsdata beschikbaar waren’, schrijven de auteurs. Het aantal deelnemers dat de baten overschatte varieerde van 7-94%. 11 studies vergeleken de verwachtingen van patiënten over de nadelen van een ingreep met die van de studieauteurs. ‘Minimaal de helft van de deelnemers onderschatte de nadelen op 10 (67%) van de 15 uitkomstmaten waarvan onderschattingsdata voor handen waren’, aldus de onderzoekers. Zij geven aan dat dit percentage varieerde van 18-97%.
Slechts op 2 punten gaf een meerderheid een correcte batenschatting: een verbeterd zicht na een staaroperatie en de nauwkeurigheid van een baarmoederhalsuitstrijkje. Eveneens op slechts 2 punten gaf de meerderheid een juiste schatting van de nadelen: de noodzaak van een bril na staarchirurgie en het miskraamrisico na een vruchtwaterpunctie.
‘Het belang van deze bevindingen raakt de honger die veel mensen voelen voor medische ingrepen’, aldus de auteurs. ‘Veel mensen willen meer, en verzetten zich tegen minder. Als we dit niet tegengaan met nauwkeurige en evenwichtige informatie, dan zal dit blijven zorgen voor meer zorggebruik dan goed is voor de samenleving.’
Bron: Nederlands Tijdschrift voor
Geneeskunde (Januari 2015)
Reacties: