Home / Nieuws / ...

Antidepressiva tijdens zwangerschap nadelig voor baby*
Depressie tijdens zwangerschap zorgt voor kleinere baby, antidepressiva remmen groei hersenen.
Als vrouwen tijdens hun zwangerschap in hoge mate depressieve klachten hebben, groeit hun baby minder hard dan zou moeten. Zowel het lichaam als het hoofd laten dan een groeiachterstand zien. Vrouwen die als antidepressiva zogenaamde SSRI’s gebruiken, hebben minder depressieve klachten, maar van hun baby groeit het hoofdje minder snel. Dr. Hanan El Marroun, wetenschappelijk onderzoeker aan het Erasmus MC-Sophia Kinderziekenhuis, publiceert haar onderzoek naar de relatie tussen antidepressiva tijdens de zwangerschap en verminderde hersengroei vandaag in het toonaangevende wetenschappelijke tijdschrift Archives of General Psychiatry.
Zwangerschap is normaal gesproken een van de gelukkigste periodes in het leven van een vrouw, maar voor veel vrouwen kan de zwangerschap gepaard gaan met verwarring, angst, verdriet, stress en depressie. Om depressies tegen te gaan zijn verschillende behandelingsmethoden mogelijk, zoals psychotherapie, lichttherapie en/of medicatie, meestal in de vorm van zogenaamde SSRI’s: selectieve serotonine heropname remmers. Het gebruik van SSRI’s wordt over het algemeen als redelijk veilig beschouwd, vooral in vergelijking met eerdere generaties antidepressiva.
Dr. Hanan El Marroun is wetenschappelijk onderzoeker op de afdeling Kinder- en Jeugdpsychiatrie van het Erasmus MC-Sophia Kinderziekenhuis. Zij onderzocht de relatie tussen SSRI-gebruik en de groei van de foetus tijdens de zwangerschap. El Marroun: “SSRI’s kunnen de placenta passeren en kunnen de serotoninebalans verstoren. Serotonine is belangrijk voor de groei van het ontwikkelende brein. Dierproeven hebben al laten zien dat deze verstoring nadelig kan werken op de ontwikkeling van de hersenen.”
El Marroun onderzocht drie groepen zwangeren: zwangere vrouwen zonder depressiesymptomen, zwangere vrouwen met ernstige depressiesymptomen en zwangere vrouwen die SSRI’s gebruikten. Het ongeboren kind werd door middel van echo-onderzoek in elk trimester van de zwangerschap bekeken en opgemeten. Bij vrouwen met depressieve klachten groeide de foetus minder goed dan bij de vrouwen zonder depressieve klachten. Bij vrouwen die SSRI’s gebruikten, groeide het hoofdje van de foetus minder goed, maar het lichaam groeide normaal. Verminderde hoofdgroei kan gezien worden als verminderde hersenontwikkeling. El Marroun: “De foetus heeft een mechanisme dat ervoor zorgt dat de opbouw van de hersenen niet wordt verstoord als de omstandigheden minder goed zijn. Als er bijvoorbeeld een tekort aan voeding of zuurstof is, worden eerst huid en lever aangedaan, zodat de hersenen gespaard blijven. Dat bij blootstelling aan SSRI’s juist de groei van het hoofdje achterblijft en de rest van het lichaampje goed groeit, betekent dat SSRI’s specifiek schadelijk zijn voor het ontwikkelende brein. De lange-termijneffecten moeten verder worden onderzocht.”
Het Erasmus MC maakt deel uit van de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU). De NFU is een samenwerkingsverband van de acht universitair medische centra (UMC's) in Nederland en heeft als algemene doelstelling het behartigen van de gezamenlijke belangen van de UMC's. Andere UMC's die deel uitmaken van de NFU zijn het AMC, azM, LUMC, UMCG, UMC St Radboud, UMC Utrecht en VUmc. In totaal zijn 60.000 medewerkers verbonden aan de acht UMC's.
Maternal Use of Selective Serotonin Reuptake Inhibitors, Fetal Growth, and Risk of Adverse Birth Outcomes
Hanan El Marroun, PhD; Vincent W. V. Jaddoe, MD, PhD; James J. Hudziak, MD; Sabine J. Roza, MD, PhD; Eric A. P. Steegers, MD, PhD; Albert Hofman, MD, PhD; Frank C. Verhulst, MD, PhD; Tonya J. H. White, MD, PhD; Bruno H. C. Stricker, MD, PhD; Henning Tiemeier, MD, PhD 
Arch Gen Psychiatry. 2012. doi:10.1001/archgenpsychiatry.2011.2333
Context Selective serotonin reuptake inhibitors (SSRIs) are frequently prescribed to pregnant women, but knowledge about their unintended effects on child health is scarce.
Objective To examine the effects of maternal SSRI use during pregnancy on fetal growth and birth outcomes.
Design The study was embedded in the Generation R Study, a prospective population-based study from fetal life onward.
Participants Seven thousand six hundred ninety-six pregnant women were included. Selective serotonin reuptake inhibitor use was assessed by questionnaires in each trimester and verified by pharmacy records. Using depressive symptom scores from the Brief Symptom Inventory, 7027 pregnant mothers (91.3%) had no or low depressive symptoms, 570 pregnant mothers (7.4%) had clinically relevant depressive symptoms and used no SSRIs, and 99 pregnant mothers (1.3%) used SSRIs.
Main Outcome Measures Fetal ultrasonography was performed in each trimester. We determined fetal body and head growth with repeated assessments of body and head size. The birth outcomes studied were preterm birth, small for gestational age, and low birth weight.
Results Fetuses from mothers with prenatal depressive symptoms showed reduced body growth (β = –4.4 g/wk; 95% CI: –6.3 to –2.4; P < .001) and head growth (β = –0.08 mm/wk; 95% CI: –0.14 to –0.03; P = .003). Mothers using SSRIs during pregnancy had fewer depressive symptoms than mothers in the clinical symptom range. Prenatal SSRI use was not associated with reduced body growth but was associated with reduced fetal head growth (β = –0.18 mm/wk; 95% CI: –0.32 to –0.07; P = .003). The SSRI-exposed children were at higher risk for preterm birth (odds ratio = 2.14; 95% CI: 1.08 to 4.25; P = .03).
Conclusions Untreated maternal depression was associated with slower rates of fetal body and head growth. Pregnant mothers treated with SSRIs had fewer depressive symptoms and their fetuses had no delay in body growth but had delayed head growth and were at increased risk for preterm birth. Further research on the implications of these findings is needed.
Author Affiliations: Department of Child and Adolescent Psychiatry, Sophia Children's Hospital (Drs El Marroun, Hudziak, Roza, Verhulst, White, and Tiemeier), Departments of Epidemiology (Drs Jaddoe, Hofman, Stricker, and Tiemeier), Pediatrics (Dr Jaddoe), Psychiatry (Drs Roza and Tiemeier), Obstetrics and Gynecology (Dr Steegers), and Radiology (Dr White), and the Generation R Study Group (Drs El Marroun and Jaddoe), Erasmus MC, Rotterdam, the Netherlands; and Department of Psychiatry, College of Medicine, University of Vermont, Burlington (Dr Hudziak). (Maart 2012)