Longan
fruitHome / Aandoeningen / ...
Gezonde kruiden bij hartritmestoornissen:
Gezonde nutriënten bij hartritmestoornissen:
Opmerkingen:
Bij volwassenen ligt de hartslag in rust meestal tussen de 60 en 100. Mensen die (intensief) sporten hebben vaker een lagere hartslag in rust, omdat hun hart door de trainingen groter, sterker en efficiënter geworden is en zo per hartslag meer bloed kan rondpompen. Hoe sneller de hartslag weer normaal is na een inspanning hoe gezonder het hart is. Onderzoek laat zien dat regelmatige inname van omega-3 vetzuren deze tijd nog kan verkorten niet alleen bij mannen maar zeker ook bij vrouwen.
Een hartritmestoornis kan op verschillende stoornissen van de hartslag duiden. Het hartritme kan in rust te hoog zijn (tachycardie > 100 slagen per minuut) of laag zijn (bradycardie < 60 slagen per minuut). De hartslagfrequentie kan ook normaal zijn, maar het hartritme onregelmatig.
Ritmestoornissen zijn een gevolg van een storing in de prikkel of in de geleiding en kunnen onschuldig, behandelbaar en soms levensbedreigend zijn. Voor meer uitleg kijk hier.
Het meest voorkomend is een tachycardie en behalve door een natuurlijke storing kunnen er ook andere oorzaken zijn voor een te hoog hartritme:
Paniek, angst, stress of koorts
Bloedarmoede of bloedverlies
Stimulerende middelen of bepaalde medicijnen
Ernstig tekort of duidelijk teveel van de mineralen calcium en/of kalium en/of natrium en/of magnesium
Onderzoek laat zien dat en hoe te weing zuurstof in het hart tot gevaarlijke ritmestoornissen kan leiden.
Volgens onderzoek blijkt dat een natuurlijke lage hartslag (40 tot 50) geen risico geeft op hart- en vaatziektes of vroegtijdig overlijden in tegenstelling tot een lage ritme dat het gevolg is van veel gebruikte medicatie zoals bètablokkers en calciumantagonisten die o.m. bij hoge bloeddruk voorgeschreven worden. Typische symptomen van een lager hartritme kunnen onder andere duizeligheid, kortademigheid, flauwvallen of pijn op de borst zijn.
Een hartslag in rust van 75 of hoger op vijftigjarige leeftijd geeft volgens onderzoek wel twee keer meer kans op hart- en vaatziektes of een vroegtijdige dood binnen twintig jaar later.
Bij tot wel 15% van de vijfenzestigplussers is de stoornis vaak boezemfibrilleren, ook atriumfibrilleren (AF) of voorkamerfibrilleren (VKF) genaamd, vooral ook als sprake is van duidelijk overgewicht. Overgewicht geeft volgens een andere studie wel 40% meer kans op boezemfibrilleren. Een andere studie laat zien dat een grotere fitheid de kans duidelijk kan doen afnemen. Hoge bloeddruk blijkt volgens onderzoek toch wel de belangrijke oorzaak van boezemfribilleren.
Dit is een hartritmestoornis waarbij de boezems (atria) van het hart niet meer zoals normaal samentrekken na een ontlading van de sinusknoop maar vaak te snel en onregelmatig samentrekken. Het hart blijft (in tegenstelling tot bij kamerfibrilleren) wel een groot deel van de vitale pompfunctie behouden omdat de kamers nog wel effectief werken, maar in een onregelmatig ritme. Volgens onderzoek zal het aantal oudere mensen met boezemfibrilleren de komende tijd flink toenemen.
Bij boezemfibrilleren worden vaak medicijnen voorgeschreven die het hartritme doen verlagen, doch onderzoek laat zien dat een katheterablatie een veel beter alternatief is. Een ablatie blijkt volgens onderzoek ook de kans op dementie duidelijk te doen verminderen.
Boezemfibrilleren doet de kans op het ontstaan van stolsels in de hartboezems verhogen. Stolsels, die los kunnen schieten en in de bloedsomloop bijvoorbeeld in de hersenen een beroerte kunnen veroorzaken.
De kans op stolselvorming wordt vooral bepaald door bijkomende factoren, hier kunt u de CHA2DS2-VASc-richtlijnen zien die de arts hanteert bij boezemfibrilleren.
Boezemfibrilleren geeft volgens onderzoeken ¹ ² een sterk verhoogde kans op hart- en vaatziekten, vijf keer meer kans op hartfalen, ruim twee keer meer kans op een beroerte (afhankelijk van de leeftijd is de absolute kans voor vijftigers ca. 1,5% doch voor tachtigers 23,5%) , twee keer meer kans op cognitieve achteruitgang en de ziekte van Alzheimer en een duidelijk verhoogde kans op chronische nieraandoeningen. De kans om dood te gaan is met wel 100% toegenomen door boezemfibrilleren. Ook de kans op kanker is volgens onderzoek duidelijk toegenomen door boezemfibrilleren, het omgekeerde geldt trouwens ook zo blijkt uit de studie.
Volgens onderzoek vergroot boezemfibrilleren ook de kans op een hartaanval, vooral bij vrouwen. Het type hartaanval wat bij boezemfibrilleren op kan treden is echter minder ernstig, waarbij slechts een gedeeltelijk functieverlies (NSTEMI) van de kransslagaders optreed, een situatie die niet door medicijnen in de vorm van bloedverdunners voorkomen kan worden.
Onderzoek laat zien dat mensen met permanent boezemfibrilleren minder kans hebben op mogelijke nadelige gevolgen dan zij met ritmestoornissen van telkens minder dan zeven dagen.
Uit onderzoek blijkt dat af en toe en kort durende (< 20 seconden) ritmestoornissen bij boezemfibrilleren de kans op een beroerte niet doen vergroten.
Mensen met een zwarte huidskleur hebben minder kans op boezemfibrilleren dan blanke mensen, doch als ze het hebben is hun kans op een beroerte dan weer groter zo blijkt uit onderzoek.
Het regelmatig beoefenen van yoga helpt volgens verschillende studies goed bij ritmestoornissen en doet bij boezemfibrilleren het aantal keren dat het fibrilleren zich voordoet flink verminderen. Hier nog studies ¹ ² dat weer bevestigen.
Volgens een voorlopig onderzoek blijkt dat resveratrol wel eens goed zou kunnen werken in de behandeling van boezemfibrilleren.
Volgens onderzoek geeft een hoge bloeddruk bij boezemfibrilleren wel 50% meer kans op een beroerte. Hier onderzoeken ¹ ² dat dit bevestigen.
Een langjarige studie bevestigt dat koffie toch niet slecht is bij hartritmestoornissen, in tegenstelling tot wat veel mensen en ook artsen denken. In de studie werd gekeken naar cafeïnehoudende voeding zoals chocola, koffie, thee en sportdranken. Zowel bij boezemfibrilleren als bij extrasystole bleek cafeïnehoudende voeding niet slecht en zelfs een positief effect te geven. Een grote Zweedse studie bevestigt dat het drinken van koffie niet zorgt voor meer kans op boezemfibrilleren. Hier nog een studie die bevestigt dat het drinken van koffie kan zorgen voor minder hartritmestoornissen.
Uit een studie onder 355 volwassenen met boezemfibrilleren en overgewicht blijkt dat afvallen kan zorgen voor het verdwijnen van de symptomen van boezemfibrilleren. Na gemiddeld vier jaar bleken 45% van de deelnemers die 10% van hun lichaamsgewicht verloren hadden geen boezemfibrilleren meer te hebben en dat zonder speciale medicatie of behandeling van de ziekte. Bij een gewichtsverlies van 3 tot 9% bleken altijd nog 22% van de deelnemers vrij te zijn van boezemfibrilleren.
Een studie laat zien dat het niet elke dag drinken van alcohol doch slechts af en toe kan zorgen dat boezemfibrilleren minder vaak gebeurt.
Onderzoek laat zien dat veel bewegen bij boezemfibrilleren beschermt tegen andere hartproblemen en een vroegtijdige dood.
Bij boezemfibrilleren heeft het langdurig gebruik van bloedverdunners volgens onderzoek het voordeel van een kleinere kans op dementie, doch ander onderzoek laat zien dat wel 40% van de mensen met boezemfibrilleren, ook zij die bloedverdunners gebruiken, een of andere vorm van hersenschade hebben die op termijn kan leiden tot dementie. Belangrijk is dus om de adviezen bij dementie in acht te nemen.
Let op: Veel voorgeschreven medicatie in de vorm van antiaritmica bij boezemfibrilleren en dan vooral Amiodaron doen volgens onderzoek de kans op vallen en botbreuken duidelijk vergroten, zeker bij vijfenzestigplussers en de eerste weken van gebruik.
Let op: Volgens onderzoek wordt doorgaans aan iedereen bij boezemfibrilleren een bloedverdunner voorgeschreven, terwijl zij die al een groot risico op een bloeding hebben, zoals bij maagzweren of oogproblemen bij diabetes of een eerdere hersenbloeding, geen bloedverdunners moeten krijgen.
Let op: Volgens onderzoek is het onverstandig aspirine te gebruiken als bloedverdunner bij boezemfibrilleren, het maakt de kans op een beroerte juist groter.
Let op: De bloedverdunner warfarine lijkt voor ouderen (>70 jaar) met boezemfibrilleren ook geen goede oplossing, want het vergroot volgens onderzoek de kans op een hersenbloeding duidelijk en volgens ander onderzoek ook de kans op dementie duidelijk.
Let op: De bloedverdunner Pradaxa(dabigatran), een bloedverdunner van de nieuwe generatie (NOAC's), geeft een duidelijk hogere kans op fatale bloedingen zo blijkt uit verschillende onderzoeken ¹ ². Pradaxa wordt sinds 2011 vooral voorgeschreven bij boezemfibrilleren en van 2012 is in Nederland de aanspraak op dabigatran verruimd tot de levenslange indicatie. Dit houdt dagelijks slikken in zonder controle op de bloedwaarden. De studies laat echter zien dat dit voorschrift grote gevaren met zich mee kan brengen. Volgens eerder onderzoek kan Pradaxa de kans op en de heftigheid van virale infecties zoals griep en myocarditis (een ontsteking van de hartspier) verhogen. Uit de studie blijkt dat pradaxa leidt tot voor een vermindering van het aangeboren immuunsysteem en daardoor de kans op infecties vergroot.
Let op: De bloedverdunners, zowel wafarine als de NOAC's, lijken volgens onderzoek bij boezemfibrilleren meer nadelen dan voordelen te geven voor ouderen (>75 jaar).
Let op: Het medicijn Digoxine dat wellicht bij boezemfibrilleren voorgeschreven wordt geeft wel volgens verschillende onderzoeken ¹ ² ³ ⁴ een duidelijk verhoogde kans op doodgaan.
Let op: Volgens onderzoek vergroot het gebruik van pijnstillers/ontstekingremmers (NSAID's) de kans op bloedingen en tromboses bij boezemfibrilleren duidelijk. Voorbeelden van NSAID's zijn ibuprofen, diclofenac, meloxicam, naproxen, etofenamaat, celecoxib en acetylsalicylzuur (aspirine, Aspegic).
Ter voorkoming:
X Voeding met voldoende magnesium gaat hartritmestoornissen tegen.
X Het drinken van 2-4 koppen koffie per dag verlaagt duidelijk de kans op hartritmestoornissen.
X Soepele nekspieren zijn volgens onderzoek belangrijk voor een goede bloeddruk en een goed hartritme.
X Een mediterraan dieet doet de kans op boezemfibrilleren duidelijk verminderen.
X (vette) Vis is belangrijk voor een goed hartritme. Zij met goede bloedwaarden aan omega-3 vetzuren blijken duidelijk minder kans te hebben op dodelijke hartritmestoornissen. Uit een grote en langjarige Deense studie blijkt dat zowel te weinig als teveel omega-3 vetzuren in de voeding de kans op boezemfibrilleren doen vergroten. De de deelnemers die dagelijks gemiddeld 630 mg (vis)omega-3 vetzuren in hun voeding hadden bleken 13% minder kans te hebben op boezemfibrilleren. 630 mg komt overeen met 2x per week een portie vette vis. Vergeleken met zij die dagelijks minder dan 380 mg consumeerden hadden zij met een consumptie van gemiddeld 530 mg 9% minder kans, zij met een consumptie van gemiddeld 860 mg 4% minder kans en zij met een hogere consumptie dan 860 mg wel 4% meer kans op boezemfibrilleren.
X Een groot Deens onderzoek laat zien dat het regelmatig eten van chocola de kans op boezemfibrilleren duidelijk lijkt te verminderen.
X Uit een studie onder 14.000 deelnemers die 22 jaar gevolgd werden blijkt dat het eten van voeding met weinig koolhydraten kan zorgen voor meer kans op boezemfibrilleren. Zij die regelmatig weinig energie, minder dan 45% van hun calorieën, uit koolhydraten halen bleken tijdens de studie wel 18% meer kans te hebben op boezemfibrilleren, ongeacht of ze dan meer eiwitten of dan meer vetten deden eten.
X Het dagelijks eten van te weinig eiwitten doet volgens onderzoek onder vrouwen ook de kans op boezemfibrilleren verhogen.
X Voldoende bewegen blijkt volgens onderzoek de kans op boezemfibrilleren duidelijk te verminderen, althans voor oudere vrouwen.
X Goede bloedwaarden vitamine E zorgen volgens onderzoek voor minder kans op boezemfibrilleren.
X Onderzoek laat zien dat drie keer of meer per dag de tanden poetsen zorgden voor 10% minder kans op boezemfibrilleren en 12% minder kans op hartfalen.
X Het regelmatig drinken van frisdranken en vooral energiedranken kan hartritmestoornissen teweeg brengen.
X Het regelmatig drinken van sterke drank geeft volgens onderzoek een verhoogde kans op boezemfribilleren, het drinken van wijn ook doch wat minder. Een andere studie laat zien dat ook gematigd drinken de kans op boezemfibrilleren doet vergroten. Hier studies ¹ ² die dat bevestigen en ook laten zien dat vooral het iedere dag drinken van alcohol de kans op boezemfibrilleren duidelijk doet vergroten.
X Volgens onderzoek zou luchtvervuiling wel eens de trigger kunnen zijn van boezemfibrilleren. Dit wordt nog eens bevestigd door een ander onderzoek, waaruit blijkt dat zelfs kortstondige blootstelling aan uiterst fijnstof de kans op hartritmestoornissen en boezemfibrilleren sterk doet vergroten.
X Uit een Nederlandse studie blijkt dat het gebruik van pijnstillers/ontstekingremmers (NSAID's) de kans op boezemfibrilleren bij ouderen aanzienlijk kan verhogen. Voorbeelden van NSAID's zijn ibuprofen, diclofenac, meloxicam, naproxen, etofenamaat, celecoxib en acetylsalicylzuur (aspirine, Aspegic). Het gebruik of recent gebruik van NSAID's deed de kans op boezemfibrilleren wel met 80% verhogen.
X Bewegen is gezond doch onderzoek lijkt aan te geven dat vaak zware inspanningen wel eens blijvende veranderingen aan het hart kunnen veroorzaken, veranderingen die kunnen leiden tot een onregelmatig hartritme, zoals boezemfibrilleren.
X Uit een grote, langjarige studie blijkt dat zowel lengte, gewicht en BMI de kans op boezemfibrilleren doen beïnvloeden. Lang, een hoog gewicht en hoge BMI geven, zo blijkt uit de studie, tot wel drie keer meer kans op boezemfibrilleren dan zij die niet zo lang zijn en een gewoon gewicht en BMI hebben. Voor lange mensen is het volgens de onderzoekers dus belangrijk om te zorgen voor een goed gewicht en normale BMI. Een andere grote studie laat zien dat overgewicht bij mannen duidelijk meer kans geeft op boezemfibrilleren dan bij vrouwen.
X Volgens onderzoek geeft een slechte nierfunctie een duidelijk grotere kans op hartritmestoornissen zoals boezemfibrilleren.
X Meer dan 55 uur per week werken verhoogt volgens onderzoek de kans op boezemfibrilleren wel met 40%.
X Boezemfibrilleren kan ook ontstaan als gevolg van een (willekeurige) operatie. Volgens onderzoek zorgt dat wel 12 maanden lang voor een grotere kans op een hartaanval of beroerte. Daar vermelde adviezen zijn dan dus ook belangrijk.
X Regelmatige blootstelling aan verkeersgeluiden, waaronder in het bijzonder van vliegtuigen zorgt volgens een grote studie voor ruim 50% meer kans op boezemfibrilleren.
X Volgens onderzoek zorgt roken voor een duidelijk hogere kans op boezemfibrilleren, gemiddeld wel 32% meer kans.
Meer adviezen bij en ter voorkoming van hart en vaatziekte.
Onderzoeken uit het nieuws over hartritmestoornissen.
Algemene opmerking:
