Home / Voeding / ...

Alcohol:

Hoeveel?

• Facultatief: 1-2 glaasjes per dag, afhankelijk van leeftijd, geslacht en achtergrond.

Facultatief: Alhoewel er wetenschappelijk onderbouwde gezondheidsvoordelen zitten in het matig drinken van alcoholhoudende dranken is het zeker niet noodzakelijk dat iemand deze dranken zou moeten drinken. Er kleven wel zeker ook nadelen aan het gebruik van alcohol. (zie hieronder)

Wat is matig drinken?

• Een drankje per dag voor vrouwen en mensen ouder dan 60
• Twee drankjes per dag voor mannen (nooit meer dan 1 per uur)
• Het beste drinkt men voor een goede opname van de gezonde stoffen een glaasje tijdens de maaltijd. Dit geeft geen spijsverteringsongemakken alhoewel de vertering dan wel wat langer duurt.

Dit verschil tussen vrouwen en mannen komt vooral door het verschil in het alcohol metabolisme van vrouw en man.

Wanneer beter niet?

• Vrouwen die zwanger zijn of willen worden.
• Mensen die zich in het verkeer willen begeven of andere activiteiten gaan doen die veel aandacht vergen.
• Mensen die medicijnen gebruiken die problemen kunnen geven samen met alcohol.
• Mensen die al eerder ernstige problemen gehad hebben met het gebruik van alcohol.
• Voor een goede ontwikkeling van de hersenen beter niet onder de leeftijd van 21 jaar

Wat is 1 drankje?

Wat zijn de gezondheidsvoordelen van matig alcoholgebruik?

• Het kan de kans op hart- en vaatziektes verkleinen, alhoewel uit onderzoek blijkt dat slechts 15% van de mensen daar baat bij hebben.
• Gematigd alcohol drinken lijkt volgens onderzoek stress in het hart tegen te gaan. 
• Het kan de kans op een beroerte verminderen, ontstaan door het verstoppen van een ader.
• Doet ontspannen, vermindert angsten en verlegenheid.
• Vooral bij ouderen verhoogt het de eetlust en kan darmbewegingen stimuleren.
• Het kan de kans op blaasproblemen bij vrouwen verminderen.
• Gematigd (in tegenstelling tot veel) alcoholgebruik lijkt goed voor de hersenen en doet volgens onderzoek de kans op dementie en cognitieve achteruitgang duidelijk afnemen. Hier studies ¹ ² ³ die dat bevestigen.
• Het regelmatig drinken van bier, met mate, kan volgens onderzoek de kans op de ziekte van Alzheimer doen afnemen.
• Gematigd (in tegenstelling tot veel) alcoholgebruik zorgt volgens onderzoek voor een sterk immuunsysteem.
• Gematigd alcoholgebruik doet volgens onderzoek de kans op diabetes type-2 wel gemiddeld met 40% afnemen. Gematigd is voor mannen max. 2 glazen en voor vrouwen 1 glas per dag. Wijn geeft de meeste voordelen, bier iets minder en sterke drank geeft geen voordelen bij mannen doch bij vrouwen bleek sterke drank de kans op diabetes sterk te verhogen.

Rode Wijn

• Van matig drinken lijk je langer te leven.
• Bevat tannine die het HDL (goede cholesterol) doet verhogen en het klonteren van bloed tegengaat.
• Bevat de bioactieve stof resveratrol die de kans op bepaalde kankers doet verminderen.
• Resveratrol beïnvloedt ook het immuunsysteem positief en vermindert ontstekingen waardoor minder plaque gevormd wordt in de bloedvaten. 
• Belangrijke bron van bioactieve saponinen, die cholesterol kunnen binden en doen uitscheiden.
• Saponinen verminderen ook ontstekingen en verminderen de kans op hart- en vaatziektes en kanker.
• Het drinken van alcoholvrije rode wijn zorgt voor lagere bloeddruk. Gewone rode wijn of sterke dranken doen dat niet.

Sterke drank en bier

• Verhogen het HDL (goede cholesterol)
• Gaan bloedklontering tegen.

Hoe werkt alcohol in het lichaam?

• Na inname wordt ca. 20% van de alcohol direct uit de maag opgenomen in de bloedstroom. De rest wordt via de dunne darm opgenomen in de bloedstroom.

• Alcohol werkt de aanmaak van het antidiuretisch hormoon tegen, hierdoor neemt de productie van urine toe en raakt het lichaam uitgedroogd. Drink daarom altijd een glaasje water bij een glaasje alcohol, dit voorkomt ook dat u een kater krijgt.

• Alcohol is geen gezonde stof voor het lichaam en wordt voor een klein gedeelte in de maag en darmen en hoofdzakelijk in de lever door een groep enzymen (ADH) omgezet in aceetaldehyde (ethanal). Deze "giftige" en kankerverwekkende (zie studies ¹ ²) aceetaldehydes worden in de lever door enzymen (ALDH) verder omgezet tot azijnzuur dat uiteindelijk in het lichaam afgebroken wordt tot water en CO2, dat uitgeademd wordt. Dit proces duurt per drankje toch wel 1,5 uur en is op geen enkele manier te versnellen, en in de tussentijd kan het aceetaldehyde een dubbele binding in het DNA beschadigen, wat tot kanker kan leiden. Uit een studie blijkt nu dat resveratrol zorgt dat cellen met het meest beschadigde DNA, cellen die de meeste kans op kanker geven, gedood worden. Omdat in rode wijn relatief de meeste resveratrol zit is het volgens de onderzoekers dan ook niet vreemd dat eerdere studies hebben laten zien dat rode wijn drinkers wellicht een verlaagde kans op kanker hebben.

• Een studie laat zien dat het alcoholmetabolisme toch veranderd kan worden door gelijktijdige inname van een mengsel van water met tomatenpasta en alanine (verhouding 8:1). De bijwerkingen van alcohol worden dan flink gereduceerd.

• Het gezegde wijn na bier geeft plezier, bier na wijn geeft venijn, lijkt toch niet te kloppen. Uit een kleine studie onder 90 volwassenen blijkt dat het weinig verschil maakt want in alle gevallen als er teveel gedronken wordt blijkt een kater het gevolg.

• Let op: Volgens onderzoek beïnvloedt de vorm van je glas hoe snel je drinkt en dronken wordt. Uit een recht glas drink je tot 60 procent trager dan uit een rond glas. Ander onderzoek laat zien dat een groot glas aanzet tot meer drinken.

Alcohol en lichaamsgewicht

• Alcohol heeft weinig voedingswaarde doch wel veel calorieën.

• Alcohol zorgt voor extra aanmaak van cortisol in het lichaam, waardoor vet niet en spieren wel afgebroken worden.

• Alcohol wekt de eetlust op en zorgt zo dat er wellicht meer gegeten wordt.

Wat zijn de gevaren van alcoholgebruik?

• Verhoogde kans op ongevallen.
• Verhoogde kans op overgewicht. 10 gram alcohol levert 70 Kcal.
• Meer kans op hoofdpijn en migraine.
• Verhoogde kans op beroerte door een bloeding.
• Hogere kans op laag geboortegewicht en miskraam bij zwangere vrouwen. 
• Zwangere vrouwen die drinken veroorzaken psychische, mentale en gedragsproblemen bij hun kinderen. 
• Kan problemen geven bij gebruik van medicijnen ook de middelen die je zo kunt kopen.
• Alcohol en doch vooral de actaldehydes zijn "giftige" stoffen voor ons zenuwstelsel en de hersenen. Hersencellen worden aangetast en dat is extra gevaarlijk bij hersenen die nog in ontwikkeling zijn (< 21 jaar).
• Aceetaldehydes kunnen ook de organen aantasten en kunnen samen met in de lichaamscellen aanwezige polyamines het DNA aantasten en zo op termijn kanker veroorzaken.
• Voor zij die al kanker hebben doen aceetaldehydes de hoeveelheid VEGF (een stof die een sleutelrol speelt bij de aanmaak van nieuwe bloedvaten) duidelijk verhogen. VEGF heeft het lichaam nodig voor de aanmaak van nieuwe bloedvaten waardoor weefsels kunnen groeien doch bij het ontstaan van tumoren doet een teveel ervan de tumor verder groeien.
• Elke dag een beetje alcohol drinken, zelfs een paar glazen, verhoogt uw risico op kanker, zo blijkt uit een Japanse studie onder ruim 60.000 kankerpatiënten, die vergeleken werden met een vergelijkbaar aantal gezonde personen.
• Vooral de kans op het ontstaan van kanker in mond, strottenhoofd, slokdarm, maag, lever, darm en baarmoeder wordt door alcohol vergroot. Mannen die meer dan twee glazen per dag drinken hebben al een aanzienlijk grotere kans op alcoholgerelateerde kankers. Voor vrouwen ligt de grens bij een glas wijn, bier of sterke drank.
• Het drinken van alcohol doet volgens onderzoek de kans op darmkanker duidelijk vergroten. Gemiddeld bij lichte drinkers al met 7%, bij gematigde drinkers met 23% en bij zware drinkers met 37%.
• Het regelmatig drinken van alcohol doet volgens onderzoeken ¹ ² de kans op huidkanker duidelijk verhogen.
• Ieder glaasje alcohol per dag doet de kans op borstkanker met 10% toenemen. Hier studies ¹ ² ³ ⁴  ⁵ die dat bevestigen. Wel wordt dan de kans op hart- en vaatziektes wat kleiner.
• Verhoogt de opslag van vet in de lever, hepatitis en cirrose. Hierdoor hogere kans op leverproblemen.
• De meest voorkomende oorzaak van cirrose in de westerse wereld is alcoholmisbruik. Het dagelijks gebruiken van alcohol is daarbij de belangrijkste oorzaak, belangrijker dan de hoeveelheid alcohol.
• Verhoogt de productie van oestrogeen waardoor meer kans op borstkanker.
• Roken versterkt tezamen met alcohol de kans op kanker van delen van de ademhalings- en spijsverteringsorganen. 
• Sterke drank (bier of wijn niet) verhogen het homocysteïne gehalte in het bloed waardoor meer kans op hart- en vaatziektes.
• Iedere consumptie van alcohol, ook gematigd, geeft volgens een langjarig onderzoek een achteruitgang in cognitieve vaardigheden. Een onderzoek laat zien dat het drinken van veel alcohol zorgt voor hogere bloedwaarden ijzer en een duidelijke afname van vitamine B1 waardoor de bloed-hersenbarriëre verzwakt  en hersenschade kan ontstaan met cognitieve achteruitgang tot gevolg.
• Gematigd alcoholgebruik doet volgens onderzoek de kans op diabetes type-2 wel gemiddeld met 40% afnemen. Gematigd is voor mannen max. 2 glazen en voor vrouwen 1 glas per dag. Wijn geeft de meeste voordelen, bier iets minder en sterke drank geeft geen voordelen bij mannen doch bij vrouwen bleek sterke drank de kans op diabetes sterk te verhogen.
• Zij die veel drinken (4 of meer glazen per dag) hebben de helft kortere telomeren dan zij die weinig alcohol drinken.
  Een telomeer bestaat uit enkelstrengs DNA en zit aan het uiteinde van een chromosoom. Een telomeer is te vergelijken met het plastic uiteinde van een veter. Bij iedere deling rafelt het uiteinde een stukje uit en uiteindelijk kan de cel niet meer delen. Telomeren zijn belangrijk voor de genetische stabiliteit van een cel. Het duidelijk korter worden van de telomeren geeft een beduidend hogere kans op kanker en sneller ouder worden.
• Volgens onderzoek geeft zelfs af en toe veel drinken een duidelijk hogere kans op aderverkalking en het hebben van een kater een duidelijk hogere kans op een beroerte.
• Uit een grote studie blijkt de invloed van alcohol op het krijgen van een beroerte en het doodgaan hieraan. Bij een herseninfarct doet matig alcoholgebruik de kans hierop duidelijk verminderen, terwijl veel gebruik de kans sterk doet toenemen. Bij een hersenbloeding is het verband lineair, weinig alcohol geeft een lage kans en veel alcohol een hoge kans hierop. Doch zo blijkt uit de studie de kans om dood te gaan aan een beroerte (infarct of bloeding) is niet afhankelijk van de hoeveelheid alcohol die gedronken wordt doch van het aantal keren per week dat alcohol gedronken wordt. Bij 2,5 of meer keer per week alcohol drinken was de kans om dood te gaan aan een beroerte wel drie keer groter.
• Meer dan twee glazen alcohol per dag op middelbare leeftijd geeft volgens studie tot op vijfenzeventigjarige leeftijd een duidelijk hogere kans op een beroerte dan hoge bloeddruk of diabetes. In de studie werd gekeken naar ruim 11.000 Zweedse tweelingen, geboren tussen 1886 en 1925. Na de vijfenzeventigjarige leeftijd geven een hoge bloeddruk en diabetes een duidelijk hogere kans op een beroerte.
• Uit een Amerikaanse studie onder 17.000 volwassenen blijkt dat het drinken van alcohol kan leiden tot een te hoge bloeddruk. 1 glas per dag heeft weinig invloed doch tot 2 glazen per dag kan al zorgen voor hogere bloeddruk en meer drinken zorgt vaak voor een duidelijk te hoge bloeddruk.
• Het gebruik van de pijnstiller paracetamol in combinatie met het drinken van alcohol (ook matig) geeft volgens onderzoek een sterk verhoogde kans op nierproblemen.
• Onderzoek laat zien dat alcohol veruit de meest gevaarlijke drug is als gekeken wordt naar de gevaren voor de gebruiker en zijn omgeving. Na alle gevaren en schadelijke gevolgen geanalyseerd te hebben kwamen de onderzoekers tot een indeling op een schaal van 0 (totaal geen gevaar) tot 100 (maximale gevaar). Alcohol was duidelijk nummer 1 met 72 punten op deze schaal. (Heroïne scoorde 55, crack 54, cocaïne 27, tabak 26 en cannabis 20 punten.)
• Het drinken van 4 (vrouwen) of 5 (heren) glazen binnen 2 uur tijd, het zgn. comazuipen, is volgens onderzoek nog gevaarlijker dan gedacht.
• Het regelmatig drinken van sterke drank geeft volgens onderzoek een verhoogde kans op boezemfribilleren, het drinken van wijn ook doch wat minder. Een andere studie laat zien dat ook gematigd drinken de kans op boezemfibrilleren doet vergroten. Hier  studies ¹  ² die dat bevestigen en ook laten zien dat vooral het iedere dag drinken van alcohol de kans op boezemfibrilleren duidelijk doet vergroten.
• Bij een ernstig tekort aan vitamine B1, bijna altijd door overmatig alcoholgebruik of anorexia, is de kans groot op het syndroom van Wernicke, een ernstige stoornis van het centraal zenuwstelsel.
• Het drinken van 5 glazen alcohol per week doet volgens onderzoek de kwaliteit van het sperma duidelijk afnemen. Meer drinken verlaagt die kwaliteit steeds meer.
• Regelmatig veel drinken in korte tijd geeft volgens onderzoek epigenetische veranderingen in de lever met daardoor een grote kans op chronische ontstekingen en onomkeerbare schade in de lever.
• Het regelmatig drinken van (veel) alcohol geeft volgens onderzoek een duidelijk grotere kans op slaapproblemen en slapeloosheid.
• Het regelmatig drinken van (veel) alcohol zorgt volgens onderzoek voor het onttrekken van vitamine A aan de lever waardoor er meer in de rest van het lichaam terecht komt. De lage waarden vitamine A in de lever verhoogt de kans op leverproblemen duidelijk.
• Zij die veel alcohol drinken hebben met voeding rijk aan bètacaroteen een duidelijk hogere kans op verschillende kankers, als longkanker en prostaatkanker.
• Volgens onderzoek kan regelmatig veel alcohol drinken ervoor zorgen dat de alvleesklier te weinig vitamine C kan opnemen waardoor de kans op ontstekingen van de alvleesklier duidelijk kan toenemen.

• Hoe jonger met het drinken van alcohol begonnen wordt hoe groter de kans op verslaving aan alcohol op latere leeftijd is. Een op de drie jongeren, die voor hun achttiende met drinken begint blijkt later in het leven niet meer zonder alcohol te kunnen. Bij personen die pas op 21 jarige leeftijd, of later, voor het eerst alcohol drinken heeft slechts 10% kans daarop.

• Zelfs het af en toe drinken van grote hoeveelheden alcohol door tieners is slecht voor een goede ontwikkeling van de hersenen. In het bijzonder wordt dan de opbouw van de witte massa in gevaar gebracht. De witte massa in de hersenen zorgt voor de informatieoverdracht en bevat axonen, de gemyeliniseerde uitlopers van zenuwcellen. Deze axonen verbinden de verschillende hersengebieden met grijze stof met elkaar en geleiden de zenuwimpulsen tussen neuronen.

• Volgens een studie veroorzaakt het binge drinking, ook wel comazuipen genoemd, voor langdurige epigenetische veranderingen aan het DNA waardoor zelfs de drang naar meer alcohol vergroot wordt.

• Een grote langjarige studie onder 18-20 jarigen die alcohol dronken blijkt dat daardoor de kans op leverschade later in het leven duidelijk toeneemt.

• Een studie laat zien dat hoge alcoholconsumptie kan leiden tot teveel opname van ijzer in het lichaam waardoor een grotere kans op hartproblemen of een vroegtijdige dood.

• Hier een onderzoek dat laat zien hoe roken en alcohol zorgt voor meer kans op osteoporose.

Conclusies

• Mensen die niet gewend zijn alcohol te drinken kunnen beter niet beginnen met het drinken van alcohol alleen vanwege de voordelen.
• Sommige voordelen worden ook bereikt door het eten van het hele product in plaats van alcohol. Bijv. resveratrol uit druivenschillen zit niet alleen in wijn doch ook in druiven en druivensap.
• Probeer je minder alcohol te drinken? Maar ja, wat drink je als je geen wijn, maar toch een feestelijk drankje wilt? Neem waterkefir! Dat wordt gemaakt van water en iets dat suiker bevat (bijvoorbeeld gedroogd fruit, ahornsiroop of suiker). Het is lekker fris en licht bubbelend. Overigens is het niet 100% alcoholvrij, want door het gistingsproces bevat kefir ongeveer 1 procent alcohol.
• Overleg met uw arts over de voor- en nadelen van alcohol in uw specifieke geval.

Kijk voor onderzoeken uit het Nieuws over bier of wijn.

Algemene opmerking: 

URL van deze pagina:

Bronnen                                                                 Printen      

(20-02-2021)